اثر زمان قطع اندام‌های هوایی بر عملکرد، کیفیت و قابلیت انبارمانی غده دو رقم سیب زمینی (Solanum tuberosum L.)

به منظور بررسی اثر زمان قطع اندام‌های هوایی بر عملکرد و کیفیت غده و قابلیت انبارمانی محصول دو رقم سیب‌زمینی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان – ایستگاه تحقیقات اکباتان، اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل زمان قطع اندام‌های هوایی در 7، 14، 21 و 28 روز قبل از رسیدگی فیزیولوژیک همراه با تیمار شاهد (بدون قطع اندام‌های هوایی) و ارقام سیب‌زمینی در دو سطح (آگریا و ساوالان) بودند. در تیمارهای قطع اندام‌های هوایی پس از دو هفته، برداشت محصول انجام شد. پس از برداشت محصول و اندازه‌گیری عملکرد کل غده، میزان غده‌های تولیدی در اندازه بذری، خوراکی و ریز شمارش و توزین شده و طول دوره خواب، میزان قندهای احیاء، ماده خشک و محتوای ویتامین ث غده‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد غده درشت در تیمارهای شاهد و قطع اندام‌های هوایی 7 روز قبل از رسیدگی فیزیولوژیک حاصل شد که تفاوت معنی‌داری با هم نداشتند. این دو تیمار از نظر عملکرد کل غده (به ترتیب 8/35 و 3/34 تن در هکتار) نیز بیشترین تولید محصول را داشتند. از نظر تعداد غده در اندازه بذری، قطع اندام‌های هوایی در 14 روز قبل از رسیدگی فیزیولوژیک، بیشترین میزان تولید را دارا بود (44/14 عدد در مترمربع). محتوای ویتامین ث غده‌ها در تیمارهای قطع اندام‌های هوایی در 7 و 14 روز قبل از رسیدگی فیزیولوژیک، در بالاترین میزان بود (به ترتیب 23/50 و 35/48 میلی‌گرم در 100 گرم وزن تر غده) که تفاوت معنی‌داری با تیمار شاهد نداشتند. بیشترین میزان قندهای احیاء غده (04/3 میلی‌گرم در 100 گرم وزن تر غده) در تیمار 28 روز قبل از رسیدگی فیزیولوژیک بدست آمد. طول دوره خواب غده در دو تیمار قطع اندام‌های هوایی در 7 و 14 روز قبل از رسیدگی فیزیولوژیک، به همراه تیمار شاهد با وضعیتی بسیار نزدیک به یکدیگر از بیشترین میزان برخوردار شد. نتایج این آزمایش نشان داد که از نظر عملکرد غده در اندازه بذری و سایر صفات کمی و کیفی غده، قطع اندام‌های هوایی در زمان‌های 7 و 14 روز قبل از رسیدگی فیزیولوژیک، نتایج مطلوب‌تری داشته و جهت اجرا در مزارع تولید بذر قابل بهره‌برداری می‌باشند.